Τον θυρεοειδή μας αδένα μπορούμε να τον σκεφτούμε σαν ένα τεράστιο χημικό εργοστάσιο που όχι μόνο παράγει και αποθηκεύει θυρεοειδικές ορμόνες, αλλά επίσης στέλνει κάθε μέρα στην κυκλοφορία με μαθηματική ακρίβεια τόσες θυρεοειδικές ορμόνες όσες χρειάζεται το σώμα μας. Ο θυρεοειδής αποτελείται από εκατομμύρια μικρά θυλάκια, σα μικρές κυψέλες, που περιέχουν ένα παχύρευστο υγρό το κολλοειδές. Μέσα στο κολλοειδές αποθηκεύονται οι ορμόνες του θυρεοειδούς. Οι ορμόνες του θυρεοειδούς παράγονται από μια στιβάδα θυλακικών κυττάρων τοποθετημένα σαν κύβοι το ένα δίπλα στο άλλο στην εσωτερική επιφάνεια κάθε θυλακίου. Ένα καταπληκτικό δίκτυο μικρών αγγείων, τριχοειδών, περνάει ανάμεσα από τα θυλάκια για να τα τροφοδοτήσει με αίμα, να τα εφοδιάσει με οξυγόνο και θρεπτικές ουσίες, και να παραλάβει τις θυρεοειδικές ορμόνες για να τις μεταφέρει σε άλλα σημεία του σώματος. Μεταξύ των θυρεοειδικών κυττάρων βρίσκονται σε ένα πολύ μικρό αριθμό τα C κύτταρα που εκκρίνουν καλσιτονίνη, μία ορμόνη που μαζί με τη παραθορμόνη από τους παραθυρεοειδείς αδένες ρυθμίζει την απορρόφηση, τα επίπεδα στο αίμα και την αποθήκευση του ασβεστίου στα οστά.
Ο θυρεοειδής αδένας βρίσκεται στο εμπρός μέρος του λαιμού ακριβώς κάτω από το “μήλο του Αδάμ” εκεί που είναι ο κόμπος της γραβάτας σε ένα άνδρα. Ο θυρεοειδής αδένας αποτελείται από δύο λοβούς που συνδέονται μεταξύ τους με ένα στενό ισθμό σαν ένα κεφαλαίο Η. Οι δύο αυτοί λοβοί με μέγεθος σαν ένα δαμάσκηνο κομμένο στη μέση, είναι κολλημένοι αριστερά και δεξιά από τη μεσαία γραμμή της τραχείας με τον ισθμό να τους ενώνει σα μία γέφυρα. Από τη μέση του ισθμού εκφύεται ένας τρίτος λοβός, μικρός σε φυσιολογικές συνθήκες, ο πυραμοειδής λοβός. Οπως φαίνεται και στη φωτογραφία, το σχήμα αυτό του αδένα τον κάνει να μοιάζει με μιά πεταλούδα με ανοιγμένα τα φτερά της. Ο θυρεοειδής αδένας ειναι ο μεγαλύτερος ενδοκρινής αδένας στον άνθρωπο και ζυγίζει φυσιολογικά 20-25 γραμμάρια. Ακριβώς κάτω από το θυρεοειδή βρίσκονται συνήθως τέσσερεις μικροί αδένες στο μέγεθος φακής, οι παραθυρεοειδείς αδένες που ρυθμίζουν τα επίπεδα ασβεστίου στον οργανισμό. Στο σημείο αυτό περνάνε επίσης δύο πολύ σημαντικά νεύρα, τα κάτω λαρυγγικά ή παλίνδρομα, που νευρώνουν τις φωνητικές χορδές.